خلاصهٔ تاریخ فیزیک‌دانان

نشست امروز تاریخ فیزیک‌دانان به استاد و پژوهشگر متواضع فیزیک، آووگادرو اختصاص داشت. در این جلسه طبق روال همیشگی به شرایط زندگی و زمانهٔ او و مقداری هم به کارهای علمی او پرداخته شد. در انتها اندکی در باب طریقهٔ اندازه‌گیری عدد آووگادرو صحبت و گفتگو درگرفت.

لورنزو رومانو آمدئو کارلو آووگادرو    Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro

متولد ۱۷۷۶ در تورین، ساردینیا(واقع در ایتالیای کنونی)؛ متوفی ۱۸۵۶ در تورین، ساردینیا

آووگادرو در یک خانوادهٔ نسبتا اشرافی به دنیا آمد. پدرش وکیل برجسته‌ای بود و آووگادرو در ابتدا همچون پدرش به سمت حقوق و فقه رفت و در این زمینه تحصیلاتش را کامل کرد. ولیکن بعد از مدتی به این نتیجه رسید که به فیزیک و ریاضی علاقه‌مندتر است و این علوم را دنبال کرد. کم‌کم در این زمینه خودی نشان داد و در سال ۱۸۲۰ استاد ریاضی‌فیزیک دانشگاه تورین شد. اما در سال ۱۸۲۲ به دلیل ناآرامی‌های داخلی در آن منطقه، دانشگاه تورین تعطیل شد و آووگادرو کرسی استادی خود را از دست داد. درسال ۱۸۳۲ که دوباره دانشگاه باز شد، کرسی استادی آووگادرو به کوشی، ریاضی‌فیزیکدان معروف فرانسوی داده شد. اما او بعد از یکسال به پراگ رفت و آووگادرو دوباره استاد دانشگاه تورین شد و تا زمان بازنشستگی در آنجا مشغول بود. آووگادرو در مهم‌ترین مقاله‌اش فرضیه‌ای را مطرح کرد که تعارض بین نظریات جان دالتون و مشاهدات گی-لوساک رفع شد. گی-لوساک مشاهده کرده بود که اگر یک حجم از اکسیژن را با یک حجم از نیتروژن ترکیب کند، دو حجم از نیتریک اکسید به وجود می‌آید. در حالی که طبق نظریهٔ دالتون باید یک حجم نیتریک اکسید به وجود می‌آمد. آووگادرو معتقد بود مولکول برخی عناصر حاوی دو اتم است؛ حال آنکه دالتون معتقد بود مولکول اکسیژن و نیتروژن تک‌اتمی‌ است. فرضیهٔ‌ مهم دیگری که آووگادرو مطرح کرد این بود که در دما و فشار مساوی، حجم یکسان از هر گازی حاوی تعداد یکسانی مولکول است.البته جامعهٔ علمی آن زمان زیاد به آووگادرو توجه نکردند و چند سال بعد از مرگش بود که دوباره صحبت‌های او جدی گرفته شد. عددی که ما به عنوان عدد آووگادرو می‌شناسیم حاصل اندازه‌گیری‌هاییست که همگی بعد از فوت آووگادرو انجام شده‌اند.  آووگادرو با اینکه اشرافزاده و "کنت" بود، بسیار متواضع بود و اصراری بر مطرح شدن خودش نداشت. او به ندرت از شهر محل زندگیش خارج می‌شد و با دانشمندان معاصرش که در قسمت‌های دیگر اروپا بودند تقریبا هیچ‌گاه شخصا تماس نگرفت.

گروه آموزشی فیزیک